اعلام جنگ واشنگتن علیه بروکسل؛ نبرد ایدئولوژیک ترامپ با اروپا بالا می‌گیرد

به گزارش اکوایران، اواخر ماه گذشته، وزارت امور خارجه آمریکا مقاله‌ای منتشر کرد که در آن اروپا را به «راه‌اندازی کمپینی تهاجمی علیه کلیت تمدن غرب» متهم می‌کرد.

برخی این مطلب را صرفاً یک شوخی خام و بچگانه دانستند. نویسنده مقاله، سم سامسون، مشاور کمتر شناخته‌شده وزیر امور خارجه، مارکو روبیو بود که تازه در سال ۲۰۲۱ از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده بود. اما انتشار این مقاله در حساب رسمی وزارت‌خانه در پلتفرم ساب‌استک باعث شد که مخاطبان در شک‌هایشان تجدیدنظر کنند.

مقاله سمسون که دولت‌های اروپایی را به «بازگشت به عقب» در دموکراسی و «سلاح‌سازی از  نهادهای سیاسی علیه شهروندان خود» متهم می‌کرد، شکاف ایدئولوژیک عمیق بین دولت دونالد ترامپ و اتحادیه اروپا را عیان کرد. این بیگانگی پیامدهایی برای آینده اتحاد غربی دارد. کانستانزه اشتلتزن‌مولر، مدیر مرکز آمریکا و اروپا در اندیشکده بروکینگز، گفت: «حتی اگر این صرفاً روایتی برای پایگاه طرفداران باشد... چنین زبانی در فضای عمومی، رابطه ترانس‌آتلانتیک را تغییر می‌دهد.»

خصومت دیرینه با اتحادیه اروپا

به نوشته فایننشال تایمز، ترامپ از مدت‌ها پیش بدبینی عمیقی نسبت به اتحادیه اروپا داشته است، به‌طوری که آن را نهادی ساخته شده برای «فریب دادن» آمریکا می‌داند. حالا مشاوران او این کینه را به یک ایدئولوژی تبدیل کرده‌اند که با اعتماد به نفس و به صورت علنی منتشر می‌شود و در پایتخت‌های اروپایی نگرانی ایجاد کرده است.

اتحادیه اروپا به سرعت در حال تبدیل شدن به جبهه‌ای تازه در جنگ فرهنگی‌ای است که ترامپ علیه پایگاه‌های لیبرالیسم به راه انداخته است. بیشتر اهداف او - دانشگاه‌های نخبه، نهادهای دولتی مانند USAID، و رسانه‌های دولتی - در داخل آمریکا بوده‌اند. اما مقاله سمسون نشان می‌دهد که اهداف ماگا (جنبش «دوباره آمریکا را به عظمت برسانیم») بسیار فراتر از این است و این جنبش اکنون آماده است که نفوذ خود را فراتر از مرزهای آمریکا گسترش دهد.

جرمی شیپرو، مدیر تحقیقات در شورای روابط خارجی اروپا گفت: «افراد اطراف ترامپ تنفر مبهم او از اروپا را گرفته و آن را بخشی از مبارزه کلی علیه آمریکا‌ی لیبرال کرده‌اند.»

این تضاد ایدئولوژیک در زمانی بسیار حساس شدت می‌گیرد. اتحادیه اروپا در حال انجام مذاکرات پیچیده با آمریکا بر سر تجارت، دفاع و امنیت است و می‌کوشد از یک جنگ تجاری ترانس‌آتلانتیک جلوگیری کند، در حالی که واشنگتن را به دفاع از اروپا متعهد نگه دارد و درگیر موضوع اوکراین کند. جنگ فرهنگی علیه اروپا این خطر را دارد که تخاصم در مذاکرات را حتی بیشتر کند.

دولت ترامپ به عنوان ناجی دموکراسی اروپا

استفان بیرلینگ، استاد سیاست بین‌الملل و روابط ترانس‌آتلانتیک در دانشگاه رگنزبورگ، گفت که زیر سؤال بردن اعتبار دمکراسی اروپا برای پایگاه انتخاباتی ماگا ترامپ حکم سوخت را دارد. این موضوع به ترامپ اجازه می‌دهد خود را به عنوان «نجات‌دهنده دمکراسی» معرفی کند.

بیرلینگ افزود: «پوپولیست‌هایی که به قدرت می‌رسند و سپس تلاش می‌کنند سیستم‌های اقتدارگرایانه را تحمیل کنند، اغلب خود را مدافع واقعی دمکراسی جلوه می‌دهند. این استفاده از جنگ فرهنگی برای مشروعیت‌بخشی به قدرت‌گیری اقتدارگرایانه خودشان است.»

فهرست شکایات ترامپ علیه اتحادیه اروپا تکراری است و با بی‌علاقگی کلی او به نهادهای فراملی همخوانی دارد. او اتحادیه را متهم کرده که سهم عادلانه خود در دفاع را نمی‌پردازد، کسری تجاری مداوم دارد و علیه شرکت‌های فناوری آمریکایی مانند فیسبوک و گوگل جریمه‌ها و تحقیقات ضدانحصار اعمال می‌کند.

از زمانی که ترامپ دوباره به کاخ سفید بازگشته، بدبینی او نسبت به اتحاد غربی کاملاً آشکار بوده است. او بر اتحادیه اروپا تعرفه‌های ۵۰ درصدی اعمال کرده - که تا ۹ ژوئیه تعلیق شده‌اند - و بر متحد ناتو، دانمارک، فشار آورد تا کنترل گرینلند را واگذار کند.

اما ایدئولوژی ضداروپایی جدیدی که اطرافیانش توسعه می‌دهند، بسیار عمیق‌تر است. از دید آن‌ها، اروپا فاسد و ضعیف است، در موضوع حقوق بشر و تغییرات اقلیمی آمریکا را موعظه می‌کند اما از سپر حفاظتی آمریکا بهره‌مند می‌شود و به گفته معاون رئیس‌جمهور، جی‌دی ونس در آستانه تبدیل شدن به «مستعمره امنیتی دائمی ایالات متحده» است.

ونس سخنگوی اصلی این خصومت جدید شده است و در کنفرانس امنیتی مونیخ در فوریه گفت اروپا «از برخی ارزش‌های بنیادی خود عقب‌نشینی کرده است». او افزود بزرگ‌ترین خطر پیش روی اروپا نه روسیه و چین، بلکه «تهدید داخلی» به ویژه محدودیت آزادی بیان و دخالت در انتخابات است.

این دیدگاه اکنون تقریباً خط رسمی دولت ترامپ است. دیدگاه ونس همچنین واکنش شدید واشنگتن به تصمیم اخیر سازمان اطلاعات داخلی آلمان برای طبقه‌بندی حزب راست‌گرای «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) به عنوان یک سازمان افراطی را شکل داده است - اقدامی که اعتراضات شدید از سوی ونس و روبیو را به همراه داشت.

مارکو روبیو در اوایل ماه مه در شبکه اجتماعی ایکس گفت: «این دموکراسی نیست. این استبداد در پوشش دموکراسی است. آنچه واقعاً افراطی است، نه حزب محبوب آلترناتیو برای آلمان - که در انتخابات اخیر دوم شد - بلکه سیاست‌های مرزی کشنده و تثبیت‌شده‌ای است که حزب AfD با آن مخالفت می‌کند.»

تیم ترامپ تنها آلمان و اتحادیه اروپا را هدف نگرفته‌اند. مقامات همچنین توجه خود را به دولت بریتانیا معطوف کرده‌اند، به‌خصوص به دلیل تعقیب فعالان ضد سقط جنین که از مدت‌ها پیش مسئله مهم جناح راست مذهبی آمریکاست.

کاخ سفید همچنین به حکم دادگاهی در مارس واکنش تندی نشان داد که مارین لوپن، رهبر جناح راست افراطی فرانسه را به دلیل اختلاس بودجه اتحادیه اروپا به پنج سال محرومیت از نامزدی در انتخابات محکوم کرده بود.

تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت: «محروم کردن افراد از روند سیاسی به ویژه با توجه به جنگ قانونی و فاسدی که علیه رئیس‌جمهور ترامپ در ایالات متحده به راه افتاده است، نگران‌کننده است.»

دخالت در انتخابات‌های اروپا

تیم رئیس‌جمهور در ماه‌های اخیر فراتر رفته و نه تنها از سیاستمداران و احزابی که احساس می‌کند به ناحق مورد بی‌عدالتی قرار گرفته‌اند دفاع کرده، بلکه به طور مستقیم در انتخابات ملی مداخله کرده و به صورت علنی از نامزدهای تندرو جناح راست حمایت کرده است.

در اواخر ماه مه، کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی آمریکا، به لهستان سفر کرد تا از رای‌دهندگان بخواهد که کارول ناوروکی، نامزد حزب اپوزوسیون ملی‌گرای «قانون و عدالت» را در انتخابات اول ژوئن انتخاب کنند. او رقیب او، شهردار ورشو رافای تراسکوسکی را «رهبری کاملاً شکست‌خورده» توصیف کرد.

او به شرکت‌کنندگان در کنفرانس اقدام سیاسی محافظه‌کار در یاسیونکا گفت: «اگر لهستانی‌ها ناوروکی را انتخاب کنند، شما آن شهر درخشان بر فراز تپه خواهید بود که باعث می‌شود همه اروپا برگردد و بفهمد که دلیل وجود ما آزادی است و آزادی همه چیز است.» در نهایت ناوروکی در انتخابات پیروز شد.

جرمی شیپرو گفت هدف تیم ترامپ از حمایت از چنین نامزدها و احزاب راست افراطی دوگانه است: «اول، این می‌تواند در مرحله اول، دستورکار کلی لیبرال اتحادیه اروپا را تضعیف کند»، که ترامپ و متحدانش آن را دشمن منافع ملی آمریکا می‌دانند. اما همچنین می‌تواند رابطه ترانس‌آتلانتیکی جدیدی ایجاد کند که اساساً ضد لیبرال است. و این تهدیدی بسیار عمیق‌تر است.»