چالش حضور مهاجران خارجی در ایران/ سخنگوی دولت: طبق قوانین به اتباع مجاز اقامت داده شود

به گزارش اکوایران، سخنگوی دولت امروز -17 خرداد- در خصوص موضوع اتباع و مشکلاتی که برای اتباع مجاز افغانستانی به‌وجود آمده است، گفت: یقیناً دولت موضوع اتباع مجاز [افغانستانی] را از اتباع غیرمجاز [افغانستانی] تفکیک می‌کند؛ در این زمینه توجه دولت بر این است که اتباع غیرمجاز را به کشورشان برگرداند و طبق قوانین به اتباع مجاز اجازه اقامت داده شود.

 فاطمه مهاجرانی،  همچنین در پاسخ به خبرگزاری مهر در خصوص ارائه آماری از اتباع مجاز و غیر مجاز خواستار آن شد که با وزارت کشور بررسی‌های لازم را به عمل آورد و بعداً آن را اعلام کند. 

ساماندهی اتباع غیرمجاز و انسداد مرز؛ اولویت اصلی دولت چهاردهم

ساماندهی اتباع بیگانه در کشور، به‌خصوص اتباع غیرمجاز افغانستانی یکی از اولویت‌های اصلی دولت چهاردهم از ابتدای فعالیت خود بوده است. این سیاست که با هدف تفکیک اتباع مجاز از غیرمجاز و مدیریت حضور مهاجران در کشور دنبال می‌شود، با همراهی نیروهای مسلح و تأکید مکرر وزیر کشور که انسداد فیزیکی مرزهای شرقی کشور را یکی از محورهای اصلی برای ساماندهی اتباع می‌داند، بر لزوم اجرای قاطع آن، به یکی از محورهای کلیدی برنامه‌های دولت تبدیل شده است.

در همین راستا در آخرین روز از اردیبهشت سال جاری،  سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در بازدید از آخرین روند تثبیت و انسداد مرزهای شرقی،  گفت: طرح انسداد مرزها با هدف دفاع از امنیت مرزها، مقابله با شرارت‌های گروهک‌های تروریستی، جلوگیری از تردد غیرمجاز اتباع خارجی و قاچاق مواد مخدر انجام می‌شود.

آن‌طور که ایرنا گزارش داد، باقری در جریان این بازدید،  گفت: جلوگیری از ترددهای غیرمجاز اتباع بیگانه، قاچاق کالا و سوخت توسط مهندسی نیروی زمینی سپاه، با بهره‌گیری از اصول علمی و تجارب موفق بخشی از برنامه انسداد مرزهای شرقی کشور است.

شناسایی بیش از 33 هزار اتباع غیرمجاز در سال گذشته

حجت صدیقی، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی نیز در 17 فروردین اعلام کرد که  سال گذشته ۳۳ هزار و ۵۸۲ نفر از اتباع غیرمجاز افغانستانی قبل از ورود به خاک کشورمان از طریق مرز تایباد از سوی نیروهای مسلح کشورمان در مرزهای مشترک ایران و افغانستان شناسایی شدند.

او تاکید کرد: امنیت پایدار مرزهای مشترک ایران و افغانستان، توان و اقتدار نیروهای مسلح مستقر در مرزهای شرقی، برخوردهای قانونی از سوی دستگاه های قضایی، اجرای موفق قسمتی از طرح بزرگ عمرانی انسداد دیوار مرزهای شرقی و همراهی همه دستگاه‌های متولی کشوری و استانی از مهم‌ترین علل کاهش ورود اتباع غیرمجاز این کشور همسایه به ایران است.

دادستان عمومی و انقلاب تایباد ادامه داد: روزانه اتباع غیرمجاز افغانستانی که در ۱۱ استان کشور از سوی نیروهای دستگاه‌های متولی شناسایی می شوند، بعد از ساماندهی و انجام مراحل قانونی از طریق مرز رسمی دوغارون تحویل مقامات این کشور شدند.

مصطفی میرتبار، فرماندار بابل نیز در همین راستا در 18 اسفند سال گذشته در جلسه کمیته برنامه‌ریزی بابل اعلام  کرد: فرایند اخراج اتباع غیرمجاز برابر قانون از این شهرستان در حال انجام است. فرماندار بابل گفت: با همکاری نیروی انتظامی شناسایی اتباع غیرمجاز در همه بخش‌های این شهرستان انجام و در نهایت ۲ هزار و ۸۵۶ اتباع غیر مجاز از این خطه اخراج شدند.

همچنین به گزارش ایرنا، ۱۰ بهمن 1403 بود که سرهنگ عبدالله حسن‌زاده،  فرمانده انتظامی ساری از اخراج ۵۲۰ اتباع غیرمجاز با تلاش ماموران پلیس امنیت عمومی خبر داد.

طرح پیشنهادی وزیر کشور چیست؟

اسکندر مومنی، وزیر کشور نیز که از ابتدای تصدی بر کرسی این وزارت‌خانه بر ساماندهی اتباع خارجی و بازگرداندن اتباع خارجی غیرمجاز تاکید کرده، در 12 دی سال گذشته در مورد روند ساماندهی اتباع بیگانه در کشور گفت: لایحه‌ای در مجلس قبل در این مورد داشتیم که به نتیجه نرسید و حالا لایحه آن توسط وزارت کشور آماده شد و امید است مجلس لایحه سازمان ملی مهاجرت را تصویب کند.

مومنی ادامه داد:  همه حرف ما این است که اختیارات لازم در این مورد به مجموعه‌ای که مجلس تشخیص می‌دهد، داده شود تا ان‌شاءالله عملاً سازمان ملی مهاجرت کار خود را آغاز کند.

وزیر کشور در 22 آبان 1403 نیز در بدو ورود به کرمان اعلام کرد که با توجه به رویکرد دولت چهاردهم، از آغاز کار این دولت ساماندهی اتباع خارجی در دستور کار جدی قرار گرفته است. این برنامه شامل اقدامات داخلی و تدابیر در نقاط مرزی کشور می‌شود و مسدودسازی مرزها به طور کامل در دستور کار قرار دارد.

مومنی همچنین یک روز پیش از آن نیز در 21 آبان در استان چهارمحال‌و‌بختیاری در فرودگاه شهرکرد بار دیگر بر ساماندهی اتباع غیرمجاز تاکید کرد و آن را اولویت جدی دولت دانست.

او همچنین در 18 آبان  در جریان سفر به استان مرکزی به‌منظور معارفه استاندار جدید این استان، درخصوص ساماندهی اتباع گفت: موضوع ساماندهی اتباع خارجی مراحل مختلفی دارد که بخشی از آن کنترل مرزهاست. در هفته گذشته از مرزهای شرقی بازدید شد، روند انسداد مرز شدت بیشتری گرفته و در یک فاصله زمانی مناسب، موضوع انسداد مرز به اتمام می‌رسد. اولویت نخست در این طرح، ساماندهی اتباع غیر مجاز است.

حضور مهاجران افغانی در کشور؛ تهدید یا فرصت؟

حضور اتباع افغانستانی همیشه در جامعه ایران جای بحث داشته و دارد؛ به‌ویژه در ماه‌های اخیر که  شاهد  افزایش حضور آن‌ها در کشور و تلاش دولت برای ساماندهی اتباع غیرمجاز هستیم.  به باور بسیاری حضور مهاجران افغانستانی برای کشور ما تهدیدی به حساب نمی‌آید،  اما در حال حاضر ظرفیت هضم و جذب کامل این حجم از ورودی مهاجران به کشور، برای جامعه ایران امری دشوار به‌حساب می‌آید.

جعفر خیرخواهان، اقتصاددان  در خلال صحبت‌های خود درباره یارانه پنهان مصرفی مهاجران افغانستانی، موضوع رمیتنس و اقدامات سایر کشورها درباره مهاجران را به  اکوایران  توضیح می‌دهد و  می‌گوید: یکی از مشکلات حال حاضر کشور درباره مهاجران افغانستانی نبود داده و آمار‌های واقعی درباره مهاجران است. او معتقد است که برای نتیجه‌گیری کلی بایستی هم از تعداد آن‌ها و هم از وضعیت اجتماعی‌شان آگاه شد.

این اقتصاددان این‌گونه ادامه می‌دهد: با تمام این تفاسیر اگر حضور و فعالیت آن‌ها در کشور بدون هیچ برنامه‌ای ادامه‌دار باشد و مسئولین و مقامات کشوری صرفا به کنترل و نظارت امنیتی اکتفا کنند، ممکن است پیامدهای آتی آن برای جامعه ایران جبران‌ناپذیر باشد. حال باید دید سرانجام ساماندهی اتباع غیرمجاز توسط دولت چهاردهم به کجا می‌رسد.