چای ایرانی نیم‌میلیون تومان را رد کرد

به گزارش اکوایران؛ طبق بررسی‌های میدانی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای، قیمت چای بسته‌بندی ایرانی بسته به نوع و کیفیت آن، بین570 هزار تا ۸۰۰ هزار تومان در هر کیلو متغیر شده و برخی برندهای باسابقه که محصولاتی با درجه بالا و فرآوری خاص عرضه می‌کنند، این روزها با قیمت‌های کم‌سابقه در قفسه‌ها دیده می‌شوند.

در همین حال، فروشندگان به این نکته اشاره می‌کنند که با وجود رشد قیمت، تقاضا برای چای ایرانی کاهش نیافته با توجه به تمایل مصرف‌کنندگان داخلی در برخی مواقع شاهد جایگزینی چایی ایرانی مرغوب در ماه‌های اخیر بوده‌ایم و از سوی دیگر برخی مصرف‌کنندگان نیز به خریدهای خردتر (نیم کیلویی و کمتر) روی آورده‌اند.

براساس آمار منتشرشده از سوی سازمان چای کشور، در حال حاضر کارخانه‌ها هر کیلو برگ سبز چای درجه دو را به قیمت ۱۸ هزار تومان و برگ سبز درجه یک را به قیمت ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می‌کنند. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد برای تولید هر کیلو چای خشک به حدود ۵ کیلوگرم برگ سبز نیاز است که با این شرایط هزینه تامین یک کیلو برگ سبز برای تولیدکنندگان حدود ۱۸۰ هزار تومان برآورد می‌شود. با احتساب هزینه‌های جانبی نظیر حمل‌ونقل، دستمزد کارگر و فرآوری، قیمت تمام‌شده هر کیلو چای خشک برای تولیدکننده به حدود ۲۰۰ هزار تومان می‌رسد.

چرایی افزایش قیمت چای ایرانی

اما چرا قیمت چایی که در کارخانه 200 هزار تومان تمام می‌شود، در بازار با بالای نیم میلیون تومان می‌رسد. در این خصوص حبیب جهانساز رئیس سازمان چای کشور به افزایش 50 درصدی تولید چای در کشور نسبت به سال گذشته اشاره می‌کند و در این خصوص به «اکوایران» می‌گوید: سال گذشته دولت به‌منظور ترغیب چایکاران، قیمت خرید برگ سبز چای را ۵۰ درصد افزایش داد؛ اقدامی که گرچه به حمایت از کشاورزان منجر شود، اما در نهایت بر قیمت تمام‌شده چای تاثیرگذار بود. از سوی دیگر، در همین بازه زمانی، افزایش تعرفه برق انبارها و قطعی ۲۰ درصدی برق واحدهای تولیدی موجب شد تا در بسیاری از موارد، برگ سبز خریداری ‌شده در کارخانه‌ها از بین برود و هزینه‌های تولید به‌طور قابل‌توجهی افزایش یابد.

جهانساز در ادامه به این نکته اشاره می‌کند که چای جزو اقلام تحت نظارت سازمان تعزیرات نیست؛ به همین دلیل، هر شرکت با توجه به ساختار هزینه‌ای خود اقدام به قیمت‌گذاری می‌کند. این موضوع باعث شده است که قیمت چای گیلانی از حدود ۱۲۰ هزار تومان آغاز شود و در برخی برندهای ممتاز، تا کیلویی۸۰۰ هزار تومان نیز برسد.

به گفته رییس انجمن چای ایران، بخش قابل توجهی از چای داخلی در شمال کشور مصرف می‌شود که این موضوع شامل چای ممتاز واحده‌های تولیدی هم می‌شود.

از سوی دیگر برخی از فعالان بازار چای معتقدند ممنوعیت واردات چای  در ماه‌‌های اخیر، بازار چای داخلی را با تغییرات گسترده‌ای روبه‌رو کرده است. در حالی که این تصمیم با هدف حمایت از تولید داخل اتخاذ شد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که این سیاست به افزایش قیمت چای ایرانی در بازار منجر شده و فشار مضاعفی را بر مصرف‌کننده نهایی وارد کرده است. با ممنوع شدن واردات چای خارجی، به‌ویژه چای‌های سیاه هندی و سریلانکایی، بخش عمده‌ای از نیاز بازار به چای داخلی منتقل شد. این موضوع باعث افزایش شدید تقاضا برای چای ایرانی شد؛ تقاضایی که زنجیره تولید و فرآوری داخلی امکان پاسخگویی به آن را نداشت.

هرچند براساس اطلاعیه معاونت بازرگانی وزارت جهادکشاورزی ثبت سفارش چای سهمیه بهار پس از چند ماه ممنوعیت از یک اردیبهشت 1404 تا پایان خرداد و با اعتبار 3 ماهه (تا پایان تیرماه) باز شده و تجار می‌توانند در این بازه اقدام به ثبت سفارش کنند.  اما برخی فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند که قیمت چای داخلی در ماه‌های آینده تعدیل شود. با این حال، گروهی دیگر بر این باورند که به‌دلیل کاهش میزان برداشت برگ سبز در سال جاری و افزایش تمایل مصرف‌کنندگان به استفاده از چای ایرانی، لغو این ممنوعیت تأثیر قابل‌توجهی بر بازار داخلی نخواهد داشت.