به گزارش اکوایران، علی واعظ، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با اکوایران درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا گفت: توافقی محدود و صرفاً در یک حوزه خاص، در چارچوب اختلافات عمیق‌تر تهران و واشنگتن، دوام نخواهد داشت. توافق‌های مقطعی تنها در صورتی می‌توانند پایدار باشند که به روندی جامع و مثبت برای حل سایر اختلاف‌ها منجر شوند. در غیر این صورت، اختلافات حل‌نشده به مرور حتی توافق‌های حاصل‌شده را نیز از مسیر خارج می‌کنند.

او با اشاره به نگاه ترامپ به برجام افزود: یکی از انتقادات اصلی دونالد ترامپ به برجام این بود که رفع تحریم‌ها از سوی آمریکا باعث بهره‌مندی شرکت‌های اروپایی و آسیایی از بازار ایران شد، بدون آنکه آمریکا سهمی از این منافع داشته باشد.

واعظ تأکید کرد: در حال حاضر، راهی جز دستیابی به یک توافق موقت وجود ندارد. برای یک توافق جامع که شامل جزئیات فنی هسته‌ای و رفع تحریم‌ها باشد، به چندین ماه مذاکره نیاز است. دو طرف باید تا اوایل ماه اوت به یک توافق چهارچوبی برسند.

او درباره ابزارهای اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا گفت: رئیس‌جمهور می‌تواند تحریم‌های اولیه را به عقب برگرداند؛ همان‌طور که اوباما در چارچوب برجام این کار را انجام داد. به‌عنوان نمونه، برای توافق بزرگ ایران با شرکت بوئینگ، اوباما در تحریم‌های اولیه شکافی ایجاد کرد. رئیس‌جمهور این اختیار را دارد که چندین حفره دیگر نیز در این ساختار به وجود آورد.

واعظ به نکته‌ای کمتر مطرح‌شده در ایران هم اشاره کرد: دونالد ترامپ اساساً تمایلی به سرمایه‌گذاری در دیگر کشورها ندارد و ترجیح می‌دهد سرمایه‌ها را به سمت داخل آمریکا جذب کند. با این حال، او در مواردی نسبت به کشورهایی با منابع طبیعی غنی توجه نشان داده است. استخراج مشترک این منابع می‌تواند برایش جذاب باشد.

او در ادامه تصریح کرد: دو طرف باید یک واقعیت را بپذیرند: غنی‌سازی صفر در ایران ممکن نیست. از سوی دیگر، تهران هم باید بپذیرد که مدل برجام دیگر قابل تکرار نیست. به‌ویژه ترامپ به هیچ‌وجه حاضر نخواهد بود به برجامی بازگردد که محدودیت‌های موقتی برای ایران ایجاد کند و پس از آن، هیچ محدودیتی باقی نماند.

واعظ در پایان درباره ایده ویتکاف، نماینده آمریکا، گفت: اگر منصفانه نگاه کنیم، ویتکاف با وجود نداشتن سابقه‌ طولانی در این حوزه، ایده‌ای نوآورانه با پتانسیل بالقوه مطرح کرد: رسیدن به غنی‌سازی صفر نه در کوتاه‌مدت بلکه در بلندمدت. او پیشنهاد داد غنی‌سازی در ایران نه به‌صورت صرفاً ملی، بلکه در قالب یک کنسرسیوم منطقه‌ای انجام شود. این ایده به بررسی جزئیات بیشتری نیاز دارد.

به گفته واعظ، اروپا نیز در مورد ایران سیاست مستقلی ندارد و هماهنگ با آمریکا حرکت می‌کند؛ چه در مورد فعال‌سازی مکانیزم ماشه و چه در دیگر اقدامات. او تأکید کرد: در این مرحله، ترجیح اروپا و آمریکا این است که توافق چارچوب حاصل شود تا فعلاً اجرای مکانیزم ماشه به تعویق بیفتد.

واعظ در پایان خاطرنشان کرد: علت اصلی کندی مذاکرات، غیرمستقیم بودن آن‌هاست؛ مسأله‌ای که روند دیپلماتیک را به‌شدت کند و پیچیده کرده است.